W kolejnym wpisie z serii CompTIA A+ chciałbym omówić wtyczki, interfejsy, złącza, kable, z którymi można się spotkać pracując jako informatyk. Nie wiesz co to USB, FireWire, SATA, PS/2, RJ-45? Nie wiesz jak wygląda wtyczka IEEE 1394, LPT, RS-232, RJ-11? Zapraszam do lektury.
Wtyczki, interfejsy, złącza, kable w świecie PC – omówienie
USB (Universal Serial Bus)
Zacznijmy od jednej z najbardziej popularnych wtyczek, czyli USB (Universal Serial Bus). Jest kilka wersji USB. Na początku była wersja 1.1, którą spotkacie w nieco starszym sprzęcie. Transfer wynosił 12 Mbit/s, co było wartością odpowiednią dla myszek czy klawiatury, jednak do przesyłania danych była hmmm niewystarczająca. Zwłaszcza w porównaniu z FireWire. Tak było do czasu premiery wersji 2.0, która obsługuje transfer do 480 Mbit/s. Wystarczało to do obsługi pamięci masowych. Wersja 3.0 może pochwalić się transferem 5 Gbit/s, więc jest szybsza nawet od SATA II.
Jeden port USB potrafi obsłużyć do 127 urządzeń. Możemy to osiągnąć stosując tzw. huby USB. Długość pojedynczego kabla nie powinna przekraczać 5 metrów. Można ją wydłużyć stosując huby USB, jednak najlepiej używać hubów z własnym zasilaniem.
Warning: readfile(http://pp.skapiec.pl/widgets/rot.php?s=1&d=0&c=3021&p=71423): failed to open stream: HTTP request failed! HTTP/1.1 502 Bad Gateway
in /usr/home/mskupin/domains/mskupin.pl/public_html/wp-content/plugins/shortcode-exec-php/shortcode-exec-php-class.php(895) : eval()'d code on line 1
Ważną zaletą urządzeń USB jest Hot Swap (hot plugging), czyli można je odłączać i podłączać bez blue screenów 🙂
Następną zaletą jest kompatybilność. Wszystkie Windowsy od 98 wspierają USB. Wpierany jest przez Linux, Maki. Większość nowych telefonów posiada port USB. Wersje USB są także kompatybilne wstecz. Jeżeli w komputerze mamy kontroler w wersji 1.1, a urządzenie mamy wpierające USB 2.0, to będzie ono działało, ale z niższą prędkością.
Poniżej kabel USB wtyczka A – Mini USB:
W przypadku kabli USB 3.0 sprawy wyglądają trochę inaczej. Wtyczka typu A wygląda identycznie jak w 1.1/2.0, natomiast różnice są we wtyczkach typu B, mini-USB czy Micro-USB. Posiadają one oprócz standardowych przewodów (dla kompatybilności w dół z USB 2.0 i 1.1) do szybkich transferów wykorzystuje dwie dodatkowe, ekranowane pary przewodów, dlatego nie można ich stosować w urządzeniach z wejściami 1.1 i 2.0 (ale można zastosować kabel USB 2.0 dla urządzeń z interfejsem w wersji 3.0). Poniżej przykład kabla USB typ A – Micro-USB:
FireWire (IEEE 1394)
FireWire, inna nazwa to IEEE 1394. Pozwala na podłączenie 63 urządzeń, także jest hot swap. Dane przesyłane są poprzez płynny streaming, bez przerwy. Jest to przeciwieństwo USB, gdzie co jakiś czas następuje pauza, aby sprawdzić dane. W FireWire urządzenia są równouprawnione, co pozwala na transmisję bezpośrednio pomiędzy urządzeniami dołączonymi do magistrali, bez pośrednictwa komputera, np. połączenie skanera i drukarki ze sobą.
Standard ten nie zdobył takiej popularności jak USB, z powodu opłat licencyjnych, których wymaga Apple od firm produkujących urządzenia obsługujące FireWire. Nie bez znaczenia jest polityka Intela, który nie integruje kontrolera FireWire ze swoimi chipsetami.
SATA (Serial ATA)
Wtyczka SATA ma kształt odwróconej litery L, dzięki temu nie ma możliwości podłączenia jej nieprawidłowo. Kable SATA są węższe i bardziej elastyczne od kabli ATA, co ułatwia układanie oraz poprawia warunki chłodzenia wnętrza komputera. Póki co powstały trzy generacje interfejsu SATA (SATA I z transferem 1,5 Gbit/s, SATA II – 3,0 Gbit/s, SATA III – 6,0 Gbit/s). Generacje są wstecznie kompatybilne. Złącze eSATA (external SATA) to zewnętrzny port SATA o prędkości 3 Gbit/s, przeznaczony do podłączania pamięci masowych zewnętrznych.
Poniżej przykładowe rozwiązania eSATA:
PS/2
PS/2 to port komunikacyjny opracowany przez firmę IBM. Jest on odmianą portu szeregowego przeznaczoną do podłączania klawiatury i myszy. Należy pamiętać, że nie można podłączyć myszki pod port klawiatury i odwrotnie. W celu ułatwienia producenci wprowadzili oznaczenie kolorowe: fioletowy dla klawiatury, zielony dla myszki. Obecnie standard ten jest wypierany przez złącza USB i często na płycie głównej producenci umieszczają tylko jeden port PS/2, który wykrywa czy podłączono klawiaturę czy mysz (jest on oznaczony dwoma kolorami).
Port szeregowy RS-232
Kolejnym portem wypieranym przez USB jest port szeregowy RS-232. W laptopach ten port praktycznie już nie występuje, jednak jest on nadal wykorzystywany do konfigurowania m.in. switchy, routerów czy innych urządzeń, które wymagają manualnej konfiguracji „offline”. Początkowo port ten posiadał 25 pinów, został on wyparty przez 9 pinów (tzw. DB9). Rozmiarowo DB9 jest podobny do portu VGA. Różnica jest w ilościach pinów, bo VGA posiada ich 15.
Port równoległy LPT
Port LPT, czyli port równoległy. Najczęściej stosowany w starych drukarkach. Wtyczka, którą podłączamy do komputera posiada 25 pinów oraz śrubki do przykręcenia, natomiast wtyczka podłączana do drukarki to tzw. wtyczka Centronics, która posiada 36 pinów oraz mechanizm zamykający – są to dwa zatrzaski, które będą przytrzymywać tą wtyczkę. LPT zostało praktycznie całkowicie wyparte przez USB. W większości nowych płyt głównych nie znajdziemy już tego portu.
Audio MiniJack
Wtyczki audio to popularne złącza 3,5mm tzw. minijack. W zależności od posiadanej karty muzycznej mamy 3 lub 5 gniazd. Ponieważ wszystkie wyglądają tak samo, podobnie jak w przypadku PS/2 producenci stosują oznaczenia kolorami w celu ułatwienia identyfikacji. Kolor różowy to wejście dla mikrofonu, niebieski to wejście audio, zielony to wyjście na słuchawki lub głośniki przednie, czarny to wyjcie na głośniki tylne, pomarańczowy to cyfrowe wyjście dźwięku lub analogowe wyjście dla głośników centralnego i niskotonowego.
RJ-45 i RJ-11
RJ-45 czyli popularna wtyczka Ethernetowa do podłączenia np. do sieci lokalnej. Posiada ona 8 styków.
Wtyczka RJ-11 to zwykła wtyczka do telefoniczna. W komputerach stosowana jest do podłączenia modemu do sieci telefonicznej. Jest możliwość podłączenia 6 styków, jednak w praktyce do połączenia telefonicznego potrzeba tylko dwóch. Poniżej wtyczka RJ-45 (ta pojedyncza) oraz dwie wtyczki RJ-11:
Poniżej poradnik dotyczący złączy komputerowych na kanale PLinformatyk:
[…] Zapraszam także do artykułu Kable i wtyczki komputerowe […]
[…] Wtyczki, interfejsy, złącza, kable w świecie PC […]